Ñëåä óñïåõà íà äåáþòíèÿ ñè ñáîðíèê Áàíèöà ñ ëîêóì , Åäè Ðóìÿí íè ïðåäñòàâÿ âòîðèÿ ñè ñáîðíèê Ïîñëåäåí øàíñ, êúäåòî îòíîâî íè ïîêàçâà ìàãèÿòà íà êúñèÿ ðàçêàç ñ íåî÷àêâàí îáðàò. ×èòàòåëÿò ñå ïîòàïÿ â ãðàäñêàòà ñðåäà íà ðàçëè÷íèòå åïîõè, äîêîñâà ñå äî ñúäáèòå íà ãåðîèòå è îòêðèâà íîâè âúïðîñè è îòãîâîðè çà ñåáå ñè."Óñìèâêèòå, îò êîèòî áîëè, áîëêàòà, êîÿòî òå îñòàâÿ óñìèõíàò, òðèâèàëèçèðàíàòà íèçîñò íà âñåêèäíåâíîòî ïîâåäåíèå, íåîáèêíîâåíîòî äîñòîéíñòâî íà íåî÷àêâàí ãåðîé - ðàçêàçèòå îò íîâàòà êíèãà íà Åäè Ðóìÿí äîêîñâàò ÷îâå÷íîñòòà, êîÿòî ñìå çàáðàâèëè, ÷å íîñèì, è äàâàò íîâ æèâîò íà äóìàòà øàíñ. Íå áåç äà íè ... |
|
|
Äâàíàäåñåò ðàçêàçà è íîâåëè ïî èñòèíñêè ñëó÷àè çà äîñòîéíñòâîòî íà áúëãàðèíà. Èçáåðåòå òàçè êíèãà àêî æåëàåòå: äà ðàçáåðåòå, ÷å âðåìåòî, â êîåòî æèâååì, åäâà ëè å íàé-òðóäíîòî; äà íàó÷èòå çà èçïèòàíèÿòà, ïðåç êîèòî ïðåäöèòå íè ñà ïðåìèíàëè ïðåç ãîäèíèòå íà îñìàíñêîòî âëàäè÷åñòâî, áîðáàòà çà öúðêîâíà íåçàâèñèìîñò, âîéíèòå çà îáåäèíåíèå è ñòðîèòåëñòâîòî íà ñúâðåìåííà Áúëãàðèÿ; äà óçíàåòå, ÷å èäåàëèçìúò, áåçêîðèñòíîòî, èñòèíñêî ðîäîëþáèå, äîñòîéíñòâîòî è õðàáðîñòòà íà áúëãàðèòå íå ñà èçìèñëåíè, íå ñà ìèò. Âñúùíîñò íèùî â òàçè êíèãà íå å èçìèñëåíî, à ñàìî îñìèñëåíî îò åäíè âïå÷àòëèòåëíè, äîáðîíàìåðåíè è ÷åñòíè î÷è; ... |
|
|
"Òåçè ðàçêàçè íà Éîðäàí Ñëàâåéêîâ ñà èçïúëíåíè ñ äðóãà ôîðìà íà ëþáîâåí êîïíåæ - êîïíåæà íà æèâèÿ ïî ìúðòâèÿ, êîïíåæ, êîéòî íå ìîæå äà áúäå îñúùåñòâåí è çàòîâà ìîæå äà ïðîäúëæè äî áåçêðàé. Òÿõíàòà îáùà òåìà å ñáëúñúêúò ñúñ ñìúðòòà â ñúñòîÿíèå íà ñèëíà ëþáîâ. Èëè íå ñáëúñúêúò, à îíîâà ñúñòîÿíèå íà æèâèÿ, â êîåòî òîé çàïî÷âà äà îïîçíàâà íîâîçàðîäèëèÿ ñå êîïíåæ ïî çàâèíàãè íåäîñòúïíèÿ äðóã." Çîðíèöà Õðèñòîâà "Ñèãóðåí áÿõ, ÷å ñëåä ðîìàíà ñè Ïîñëåäíà ñòúïêà - åäèí îò íàé-ïðîíèçâàùî îñòðèòå òåêñòîâå, êîèòî ñúì ÷åë îò áúëãàðñêè àâòîð - Éîðäàí Ñëàâåéêîâ íÿìà äà ïðåäëîæè íèùî ïî-ùàäÿùî íà ÷èòàòåëèòå. ... |
|
|
×åøêàòà ïèñàòåëêà Òåðåçà Áîó÷êîâà äåìîíñòðèðà òàëàíòà ñè âúâ âñåêè åäèí îò 13-òå ñþæåòà, âêëþ÷åíè â êíèãàòà. Èçîáèëñòâàùè îò ëþáîâ è òúãà, ïðîïèòè îò âÿðà, íî è áåçâåðèå, òå ñà êàòî êàðòà, ïî êîÿòî ìîæå äà ãàäàåì çà äîáðîòî èëè ëîøîòî, êîåòî íè î÷àêâà è â íàøèÿ æèâîò. À è àâòîðêàòà ñÿêàø âúðâè ïî ñòúïêèòå íà Òîìàñ Ìàí , ñëåäâàéêè íåãîâèÿ çàâåò, ÷å èñòèíñêè äîáðèÿò ðàçêàç ðàç÷èòà íà êðàòêîñò è ñòåãíàòîñò. Òî÷íî òàêèâà ñà è èñòîðèèòå â òàçè êíèãà - ïî ñòðàíèöèòå ѝ Åìèë ãóáè âñè÷êî, âêëþ÷èòåëíî è ñåáå ñè; êîøìàðèòå íà Ìðàçåê ñå ñáúäâàò; Òàíÿ è Éîçåô ïúê æèâåÿò çàåäíî, íî ñà ïðåêàðàëè ïîìåæäó ñè ñòåíà. ßðêè è ... |
|
|
Øåñò èñòîðèè - âúçìîæíè è íåìèñëèìè, èíòðèãóâàùè è çëîâåùè, ìèñòè÷íè è ñêåïòè÷íè åäíîâðåìåííî. Íåèçòîùèìîòî âúîáðàæåíèå íà àâòîðà èçñòðåëâà ÿðúê ñíîï îò ôàíòàñòè÷íè îáðàçè, êîèòî äúëãî âðåìå ùå âëàäåÿò óìà íà ÷èòàòåëÿ."Ùóðî è ìíîãî çàáàâíî" (Stern), íî ñúñ "çðúíöå íà èñòèíà, ïðè òîâà íå åäíî" (Die Presse). Ñáîðíèêúò "Òåëåñíè ïëåâåëè" ìîæå äà ñå îïðåäåëè ñàìî ñ åäíà äóìà - ôàíòàñòè÷åí! "×àñò îò èñòîðèèòå â òîçè ñáîðíèê ñà ïèñàíè ïðåäè äîñòà ãîäèíè - îùå âúâ âðåìåíàòà ïðåäè èíòåðíåò, àêî òîâà èìà íÿêàêâî çíà÷åíèå. Äðóãè ñà ïèñàíèå íåîòäàâíà è çà ïðúâ ïúò èçëèçàò â ñàìîñòîÿòåëíà êíèãà. ... |
|
|
Åäèíàéñåòòå èñòîðèè, ðàçêàçàíè â òîçè ñáîðíèê, ìîãàò äà ñå ñëó÷àò â åäíà îòäåëíî âçåòà ñòðàíà, íî ãîâîðÿò íà öåëèÿ ñâÿò.  ÷àñò îò òÿõ ñå îãëåæäà è ëè÷íàòà áèîãðàôèÿ íà Àëåêñàíäúð Ñîëæåíèöèí , êîéòî ïîíÿêîãà ñðåùà ñðåä ñúâðåìåííèöèòå ñè Ïðàâåäíèêà, íî ïî-÷åñòî ñå ñáëúñêâà ñ Ìåðçàâåöà. Êàêòî âñè÷êè òâîðáè íà Ñîëæåíèöèí, òåçè ðàçêàçè ñà íå ñàìî ïðåäóïðåæäåíèå êúì ÷îâå÷åñòâîòî, íî è ìîëèòâà çà ñìàçàíèòå îò òîòàëèòàðíàòà äúðæàâà äóøè. ... |
|
|
"Òàçè êíèãà å íàé-áëèçêà äî ôðàãìåíòèðàíà àâòîáèîãðàôèÿ, íåïúëíà è äîíÿêúäå êðèïòèðàíà. Âñå ïàê âÿðâàì, ÷å ÷èòàòåëÿò ùå äîáèå ìàêñèìàëíà ïðåäñòàâà çà ìåí êàòî ôèëìîâ ðåæèñüîð è êàòî ðàçêàçâà÷ (êàòî ïèñàòåë) è çà òîâà êàê â æèâîòà ìè òåçè äâå íåùà ñå ïðåïëèòàò." Òàêà Ïåäðî Àëìîäîâàð îïðåäåëÿ Ïîñëåäíèÿò ñúí (2023), ñáîðíèê ñ 12 ðàçêàçà, îáõâàùàùè áîãàòî ðàçíîîáðàçèå îò òåìè, â ïëåíèòåëíî ñúæèòåëñòâî íà ôèêöèÿ è ðåàëíîñò, è îò åïîõè - îò êðàÿ íà 60 -òå ãîäèíè íà ìèíàëèÿ âåê äî äíåñ. Ñ óâëè÷àùà íåïðèíóäåíîñò àâòîðúò ïîçâîëÿâà íà ÷èòàòåëÿ äà íàäíèêíå â óìà è â ñúðöåòî ìó. Ñïîäåëÿ ñâîè ðàçìèñëè, ïðåæèâÿâàíèÿ, ... |
|
|
Ñúñòàâèòåë: Êàòÿ Éîðäàíîâà. ... "Ñáîðíèêúò Ñáîãîì, ðîìàíòèêà! ãîâîðè, ïðåç æåíñêà îïòèêà, çà ïàðòíüîðñêèòå îòíîøåíèÿ, çà äåéñòâèòåëíîñòòà, â êîÿòî æèâååì, çà ñòàðååíåòî, çà íåâèäèìîñòòà, íî è çà ðåøåíèÿòà, êîèòî âçèìàìå èëè ïðîïóñêàìå äà âçåìåì." Çîðàí Ìàëêîâè÷ "Òâîð÷åñòâîòî íà Ñàíÿ Ïèëè÷ å æàíðîâî ðàçíîîáðàçíî: ðîìàíè, ðàçêàçè, ïîåçèÿ, åñåèñòèêà, ìíîãî äåòñêî-þíîøåñêè ïðîèçâåäåíèÿ è èëþñòðîâàíè êíèæêè çà íàé-ìàëêèòå. Ðîìàíèòå è ðàçêàçèòå ѝ ÿ ðàçêðèâàò êàòî ïðîíèêíîâåí ïñèõîëîã, âñëóøâàù ñå â òðåïòåíèÿòà íà èíäèâèäóàëíîòî ïðåæèâÿâàíå, íî è êàòî àíàëèòè÷åí - è ìíîãî ÷åñòî èðîíè÷åí è ñàìîèðîíè÷åí - ... |
|
|
Ñáîðíèêúò Áèâàëî-íåáèâàëî ñúäúðæà â êðàòêè ðàçêàçè - ïðåæèâåíè è íåïðåæèâåíè, ÷àñòèöè æèâîò îò îòìèíàëè ãîäèíè äî äíåøíè äíè. Àâòîðúò Íàñÿ Êðàëåâñêà äàâà âîëÿ íà ñïîìåíà, íà âúîáðàæåíèåòî. Òÿ ñïîäåëÿ èñòîðèè îò âðåìåòî íà ñîöèàëèçìà, ìîìåíòè îò îáîãàòÿâàùè ïúòóâàíèÿ, ñëó÷êè îò æèâîòà íà èçÿâåíè è íåèçâåñòíè ëè÷íîñòè. Îïèñâà ãðàäîâå è äúðæàâè, êîèòî ïðåç ãîäèíèòå ñà ñìåíèëè îáëèêà ñè. Ïðåñúçäàâà èíòèìíè ÷óâñòâà è ñâúðçàíè ñ òÿõ äåéñòâèÿ. Íå ëèïñâàò è ïîðòðåòè íà äåöà, áëèçêè äî ñúðöåòî ѝ. Äîñòîâåðíè è ïî÷èâàùè íà ôàêòè ñà ðàçêàçèòå çà èçòúêíàòèÿ òóðñêè äúðæàâíèê Êåìàë Àòàòþðê è íåçàáðàâåíàòà ìó áúëãàðñêà ëþáèìà, ... |
|
|
24 ðàçêàçà, ïîñòðîåíè ïî êëàñè÷åñêàòà ôîðìóëà çàïåòàéêà ïëþñ íî. Íà ïðåäåí ïëàí å ïîñòàâåí ñúâðåìåííèÿò ÷îâåê, íî ìîðàëíèòå äèëåìè, êîèòî ðåøàâàò ãåðîèòå, ñà íåïðåõîäíè è âúëíóâàùè. Ñâåòúò å ïî-ðàçëè÷åí îò î÷àêâàíîòî, ÷îâåêúò å ïî-ñëîæåí îò âèäèìîòî íà ïðúâ ïîãëåä, ïîñòúïêèòå èìàò ïîñëåäñòâèÿ, âúçìåçäèåòî ïîäðåæäà èçêðèâÿâàíèÿòà. Àâòîðúò, Õðèñòî Êúðäæèëîâ, íå ïðîñòî íàìèðà èíòåðåñíè ñëó÷êè, îêîëî êîèòî äà ïîñòðîè ñþæåòèòå, íå ïðîñòî èçíåíàäâà è ïðîâîêèðà ñ íåî÷àêâàíèòå ïîñîêè â ðàçâèòèåòî íà äåéñòâèåòî. Íåãî ãî âúëíóâà è îíîâà, êîåòî ñòîè çàä âèäèìîòî, íàìåðèëî ìíîãî òî÷åí èçðàç â çàãëàâèåòî Âäúí íåùàòà. È òî å íå ñàìî ... |
|
|
Ðàñòåíèÿòà íè äàâàò êèñëîðîä, åíåðãèÿ è õðàíà, èçïîëçâàìå ãè çà äåêîðàòèâíè è ëå÷åáíè öåëè. Ïðåâðúùàìå ãè â õàðòèÿ, ïëàòîâå è ñòðîèòåëåí ìàòåðèàë, ïîäàðÿâàìå ãè, äîðè êðúùàâàìå äåöàòà ñè íà òÿõ. Íî òå ìîãàò äà áúäàò èçòî÷íèê íå ñàìî íà ðàäîñò è íà æèâîò... Íÿêîè îò íàé-îòðîâíèòå îðãàíèçìè íà Çåìÿòà ñà ïðåäñòàâèòåëè íà ðàñòèòåëíîòî öàðñòâî, à èìà è õèùíè ðàñòåíèÿ, êîèòî ñå õðàíÿò ñ íàñåêîìè è äðåáíè æèâîòíè. Çàòîâà åäâà ëè å èçíåíàäâàùî, ÷å ñìúðòîíîñíèÿò ïîòåíöèàë íà ôëîðàòà îòäàâíà å çàïëåíèë âúîáðàæåíèåòî íà ïèñàòåëèòå.  òàçè àíòîëîãèÿ ùå îòêðèåòå ïðî÷óòè àâòîðè îò XIX è íà÷àëîòî íà XX âåê - Åäãàð Óîëúñ , Íàòàíèúë ... |
|
|
"Âçåìåòå ñè ïî÷èâêà, îòòåãëåòå ñå çà íÿêîëêî ÷àñà ñ êíèãàòà íà Èâàíêà Ìîãèëñêà .  íåÿ èçáóõâàò äåëèêàòíè, ïàñòåëíè ôîéåðâåðêè. Òàéíèòå êîïíåæè ïîêàçâàò îñòðèòå ñè çúáêè.  íÿêîé ñðóòåí õðàì ìîæå äà çúðíåòå ñëåäà îò ñòúïêèòå íà áîã. Ìîæå äà ñå îïèòàòå äà ñè ïðîñòèòå çà íåùî, êîåòî íèêîé äðóã íå ïîìíè. Äà ñè âúðíåòå ìëàäîñòòà ïîä ñëîÿ îãîð÷åíèÿ è óìîðà. Ìîæå äà îòêðèåòå â ïîùåíñêàòà ñè êóòèÿ ïèñìî. Èëè êåñòåí. Ìîæå äà ÷óåòå êàê äåëôèíèòå ïëÿñêàò ñ îïàøêè â êàíàëèòå íà Âåíåöèÿ, çàâèíàãè áèñòðè êàòî ñúëçà. Âñè÷êî òîâà æèâåå â ðàçêàçèòå è î÷àêâà äà ãî îòêðèåì." Ìàðèÿ Äîíåâà "Òîçè ñáîðíèê ñ ðàçêàçè å ïúëåí ñ ... |
