Òîâà èçäàíèå å îêîí÷àòåëíà ðåäàêöèÿ íà "Áúëãàðñêè õðîíèêè". Áàø èñòîðèöèòå ìèñëÿò ÷îâåøêèÿ æèâîò ïðåäè âñè÷êî âúâ ôàêòè. Ñòåôàí Öàíåâ ãî ïðåâðúùà è â ñúñòîÿíèÿ è ðåôëåêñèè. Öåëòà å òåçè, êîèòî èäâàò ñëåä íàñ, äà íå áúäàò îòåã÷åíè, óìîðåíè, äîðè ìèñëîâíî óìúðòâåíè îò Èñòîðèÿòà. Àâòîðúò íà Õðîíèêèòå äåìîíñòðèðà ïîòåíöèàëíàòà åñòåñòâåíîñò íà ñëó÷èëîòî ñå. Íåãîâèòå èñòîðè÷åñêè ñòðàíèöè ñà êàòî òðîõèòå íà Õåíçåë è Ãðåòåë - ïîäîáíî íà òÿõíîòî çàâðúùàíå, íàøàòà èñòîðè÷åñêà âãëåäàíîñò âèíàãè ùå ñè îñòàâà ïî-ñêîðî âúçìîæíîñò, à íå äàäåíîñò.  òîçè ðåä íà ìèñëè ïîäõîäÿù àíîíñ êúì èñòîðè÷åñêèòå õðîíèêè íà Ñòåôàí Öàíåâ å: & ... |
|
|
×åòâúðòè òîì îò ïîðåäèöàòà "Áúëãàðñêè õðîíèêè" îáõâàùà èñòîðèÿòà íà íàøèÿ íàðîä îò 1943 äî 2007 ã. ... "Ãîëÿìîòî ïðåñòúïëåíèå íà êîìóíèçìà íå áÿõà ñàìî ðåïðåñèèòå è óáèéñòâàòà – íàé-ñòðàøíîòî ïðåñòúïëåíèå íà êîìóíèçìà áÿõà ìàñîâèòå äóõîâíè óáèéñòâà, áå òîâà, ÷å ïðåâúðíà öåëèÿ íàø íàðîä â íàðîä îò ñòðàõëèâöè, ëèöåìåðè è äâóëè÷íèöè, çàùîòî âñè÷êè âèæäàõìå èñòèíàòà, ïîìåæäó ñè øóøóêàõìå è ïñóâàõìå, à ïî ïëîùàäèòå âèêàõìå "óðà" è ãëàñóâàõìå åäèíîäóøíî "çà" êàêâîòî íè êàæàò; ñìúðòòà å êðàòêà, ôèçè÷åñêèòå áîëêè îòìèíàâàò è ñå çàáðàâÿò, ìèëè ÷èòàòåëþ – äóøåâíîòî îñàêàòÿâàíå å ñ äúëãè ïîñëåäèöè: ... |
|
|
Òîì âòîðè îò ïîäåäèöàòà "Áúëãàðñêè õðîíèêè" ... Ñòåôàí Öàíåâ îòíîâî ïî óâëåêàòåëåí íà÷èí ðàçêàçâà ïîçíàòè è íåïîçíàòè ôàêòè îò ïðåâçåìàíåòî íà Êîíñòàíòèíîïîë îò òóðöèòå ñëåä ïîêîðÿâàíåòî íà âñè÷êè áúëãàðñêè çåìè ïðåç 1453 ã. äî 1878 ã., êîãàòî Áúëãàðèÿ å îñâîáîäåíà îò ðîáñòâîòî. Àâòîðúò å îòäåëèë ìíîãî ìÿñòî íà Õðèñòî Áîòåâ è Ëåâñêè. Òîé å óáåäåí, ÷å íå ìîæå äà ñå ðàçãëåæäà äåëîòî íà åäíà ëè÷íîñò, áåç äà áúäå ïîêàçàíî ÷îâåøêîòî ó íåÿ. Åòî çàùî Öàíåâ ðàçêàçâà ðàçëè÷íè è èíòåðåñíè äåòàéëè îò æèâîòà íà Áîòåâ – êàê å áèë ìíîãî áåäåí è ìó ñå å íàëàãàëî äà ñïè â ïå÷àòíèöàòà íà Ëþáåí Êàðàâåëîâ. Äàâà îòãîâîð íà ... |
|
|
Òðåòè òîì îò ïîðåäèöàòà "Áúëãàðñêè õðîíèêè" îáõâàùà ïåðèîäà 1878 - 1943 ã. ... „Îòòóê íàòàòúê, ÷èòàòåëþ ìîé, òðÿáâà äà âíèìàâàìå – íàâëèçàìå â îïàñíà çîíà. Äðåâíàòà íè èñòîðèÿ å îáâèòà â ìúãëàòà íà ìèòîâåòå – ìîæå äà ãè äîèçìèñëÿø, ìîæå äà ãè äîóêðàñÿâàø; âúçðîæäåíöèòå íè ñà îáðàì÷åíè ñ îðåîëè – ìîæå äà ãè ëúñêàø âúçòîðæåíî èëè äà ãè ÷îâúðêàø äðåáíàâî; îòòóê íàòàòúê íÿìà ìèòîâå, íÿìà îðåîëè, ëè÷íîñòèòå ñà ïî÷òè æèâè, åé ãè íà – ñàìî íà êðà÷êà ïðåä íàñ, ñàìî âåê å ìèíàë... Ðèñêîâàíîòî ìè íà÷èíàíèå – äà íàïèøà ñàì öÿëàòà èñòîðèÿ íà Áúëãàðèÿ – ñòàíà ñúâñåì ðèñêîâàíî, çàùîòî, àêî äðåâíàòà íè è âúçðîæäåíñêà èñòîðèÿ å ... |
|
|
Þáèëåéíî èçäàíèå. ... "Ïóáëèêóâàõ ðîìàíà "Ìðàâêè è Áîãîâå" ïðåäè 20 ãîäèíè, íàâðúõ 2000 ãîäèíà. Íî â ãëàâàòà ñè è ïî õâúð÷àùè ëèñò÷åòà è áåëåæíèöè ñúì çàïî÷íàë äà ãî ïèøà îùå ïðåç 60-òå ãîäèíè íà ìèíàëèÿ ÕÕ âåê. Âúïðåêè îïðåäåëåíèåòî "Õðîíèêà íà ÕÕ âåê", ðåàëíîòî äåéñòâèå â ðîìàíà ñå ðàçâèâà â ðàìêèòå íà äâà äåíà, íî ñå ðàçèãðàâàò ñúáèòèÿ îò ïðåäè Õðèñòà äî áúäåùàòà 2030 ãîäèíà. Áëàãîäàðÿ íà âñè÷êè, êîèòî ïðîäúëæàâàò äà òúðñÿò è äà ÷åòàò òîçè ìîé ðîìàí, äîêàòî íÿêîé ìå ÷åòå - ùå áúäà æèâ. Àêî íå ñìå áîãîâå, ïîíå äà íå ñå ïðàâèì íà ìðàâêè." Ñòåôàí Öàíåâ ... |
|
|
"Íåáåñíà ãëåäíà òî÷êà ñúäúðæà ñòèõîòâîðåíèÿ, êîèòî ñúì ïèñàë ïðåç XXI âåê, è íÿêîëêî ïî-ñòàðè, íî, íàäÿâàì ñå, ÷å âñå îùå ñà æèâè. Íÿìà íèùî ïî-òúæíî îò òîâà äà íàäæèâååø èçêóñòâîòî ñè. Çà ïîåòà å âñå åäíî äàëè å æèâ, èëè å óìðÿë. Àêî òå ïîìíÿò, àêî òå ÷åòàò - æèâ ñè. Íå òå ëè ÷åòàò, íå òå ëè ïîìíÿò - è äà ñà æèâ, ìúðòúâ ñè. Æåñòîêî å, íî å èñòèíà. Èçêóñòâîòî å ñúïðîòèâà ñðåùó ñìúðòòà. À êàêúâ å ñìèñúëúò íà æèâîòà? Êàêâî ïðåäñòàâëÿâàìå íèé, ñ íàøèòå æàëêè áîðè÷êàíèÿ çà âëàñò, çà ñëàâà è çà áîãàòñòâà, ñ íàøèòå âîéíè è óáèéñòâà âúðõó òàçè òðåòîêëàñíà ïëàíåòêà, êðúæàùà îêîëî çâåçäà-äæóäæå â ïîêðàéíèíèòå íà ïðîâèíöèàëíà ... |
|
|
 êíèãàòà Ñïàñåòå íàøèòå äóøè! Ñòåôàí Öàíåâ å ïðåäñòàâåí íå ñàìî ñúñ ñòèõîâåòå ñè, íî è ñ òâîð÷åñòâîòî ñè â íåìåðåíà ðå÷, êàêòî è ñ äâå îò íàé-åìáëåìàòè÷íèòå ïèåñè - Ïðîöåñúò ïðîòèâ áîãîìèëèòå è Ïîñëåäíàòà íîù íà Ñîêðàò. Èçäàíèåòî å íàñî÷åíî êúì ó÷åíèöè è ñòóäåíòè, êàêòî è êúì øèðîêàòà áúëãàðñêà îáùåñòâåíîñò. Êíèãàòà å ÷àñò îò ïîðåäèöàòà Áúëãàðñêà êëàñèêà íà èçäàòåëñòâî Çàõàðèé Ñòîÿíîâ . Ñòåôàí Öàíåâ å ðîäåí íà 7 àâãóñò 1936 ãîäèíà â ñåëî ×åðâåíà âîäà, Ðóñåíñêî. Çàâúðøâà ìàòåìàòè÷åñêà ãîìíàçèÿ â Ðóñå, æóðíàëèñòèêà â Ñîôèéñêèÿ óíèâåðñèòåò è äðàìàòóðãèÿ â Ìîñêîâñêèÿ êèíîèíñòèòóò, ó÷è è ïðàâî. Ðàáîòè êàòî æóðíàëèñò ... |
|
|
Òîì âòîðè îò ïîðåäèöàòà "Áúëãàðñêè õðîíèêè" ... Ñòåôàí Öàíåâ îòíîâî ïî óâëåêàòåëåí íà÷èí ðàçêàçâà ïîçíàòè è íåïîçíàòè ôàêòè îò ïðåâçåìàíåòî íà Êîíñòàíòèíîïîë îò òóðöèòå ñëåä ïîêîðÿâàíåòî íà âñè÷êè áúëãàðñêè çåìè ïðåç 1453 ã. äî 1878 ã., êîãàòî Áúëãàðèÿ å îñâîáîäåíà îò ðîáñòâîòî. Àâòîðúò å îòäåëèë ìíîãî ìÿñòî íà Õðèñòî Áîòåâ è Ëåâñêè. Òîé å óáåäåí, ÷å íå ìîæå äà ñå ðàçãëåæäà äåëîòî íà åäíà ëè÷íîñò, áåç äà áúäå ïîêàçàíî ÷îâåøêîòî ó íåÿ. Åòî çàùî Öàíåâ ðàçêàçâà ðàçëè÷íè è èíòåðåñíè äåòàéëè îò æèâîòà íà Áîòåâ – êàê å áèë ìíîãî áåäåí è ìó ñå å íàëàãàëî äà ñïè â ïå÷àòíèöàòà íà Ëþáåí Êàðàâåëîâ. Äàâà îòãîâîð íà ... |
|
|
Îò 1395 ã. äî 1878 ã."Ïðåäè ïîâå÷å îò äâàéñåò ãîäèíè, ñåäíåõìå ëè ñ ïðîô. Íèêîëàé Ãåí÷åâ â Êèíîäåéöèòå èëè â Ðóñêèÿ êëóá, ñëåä òðåòàòà ÷àøêà òîé ñå ïðîâèêâàøå: "Ïîåòå, ùî íå íàïèøåø åäíà çàáàâíà èñòîðèÿ íà Áúëãàðèÿ!". Çà ñúæàëåíèå, òîãàâà àç íå îöåíèõ ñåðèîçíîñòòà íà òîâà íåãîâî ïðåäëîæåíèå... Ïðåäè íÿêîëêî ãîäèíè îáà÷å, êàòî ðàçãúðíàõ ñëó÷àéíî åäèí ó÷åáíèê ïî èñòîðèÿ, íàïèñàí íàèñòèíà òîëêîâà ñêó÷íî, ñÿêàø àâòîðèòå ñà èìàëè åäíè÷êàòà öåë: äà íàêàðàò áúëãàð÷åòàòà äà íàìðàçÿò èñòîðèÿòà íà ñâîÿ íàðîä, ÿäîñàõ ñå è ðåøèõ äà èçïúëíÿ ïîðúêàòà íà ïðîôåñîðà. Ìàêàð ÷å ïðåç æèâîòà ñè ñúì ñå ðîâèë ìíîãî â èñòîðèÿòà - ... |
|
|
"Ïîåçèÿòà å íàé-äðåâíîòî ìàãè÷åñêî èçêóñòâî. Øàìàíèòå ñà áèëè ïúðâèòå ïîåòè íà çåìÿòà, êîèòî ÷ðåç ìèñòè÷íè çàêëèíàíèÿ ïðîãîíâàëè çëèòå äóõîâå è óêðîòÿâàëè ïðèðîäíèòå ñòèõèè, çà äà ñïàñÿò ïëåìåòî ñè. Ïîåòèòå ñà ïîñëåäíèòå øàìàíè íà çåìÿòà, êîèòî ïðîäúëæàâàò äà âÿðâàò â ìàãè÷åñêàòà ñèëà íà äóìèòå è ñå íàäÿâàò ñ òÿõ äà çàïàëÿò ñâåòëèíêà â äóøèòå íà õîðàòà è äà ñïàñÿò çàãèâàùèÿ îò áåçäóøèå ñâÿò. È åäíèòå, è äðóãèòå ñà íàèâíèöè, ðàçáèðà ñå. Íî ëóä óìîðà íÿìà.  òàçè êíèãà ñúì èçáðàë 60 ïîåòè÷åñêè îïèòà, êîèòî ñúì ïèñàë ïðåç ïîñëåäíèòå 60 ãîäèíè: îò 1956 (êîãàòî áÿõ 20-ãîäèøåí) äî 2016. Ïîñëåäíèòå íÿêîëêî ñòèõîòâîðåíèÿ ñà ... |
|
|
"Îòòóê íàòàòúê, ÷èòàòåëþ ìîé, òðÿáâà äà âíèìàâàìå - íàâëèçàìå â îïàñíà çîíà. Äðåâíàòà íè èñòîðèÿ å îáâèòà â ìúãëàòà íà ìèòîâåòå - ìîæå äà ãè äîèçìèñëÿø, ìîæå äà ãè äîóêðàñÿâàø; âúçðîæäåíöèòå íè ñà îáðàì÷åíè ñ îðåîëè - ìîæå äà ãè ëúñêàø âúçòîðæåíî èëè äà ãè ÷îâúðêàø äðåáíàâî; îòòóê íàòàòúê íÿìà ìèòîâå, íÿìà îðåîëè, ëè÷íîñòèòå ñà ïî÷òè æèâè, åé ãè íà - ñàìî íà êðà÷êà ïðåä íàñ, ñàìî âåê å ìèíàë… Ðèñêîâàíîòî ìè íà÷èíàíèå - äà íàïèøà ñàì öÿëàòà èñòîðèÿ íà Áúëãàðèÿ - ñòàíà ñúâñåì ðèñêîâàíî, çàùîòî àêî äðåâíàòà íè è âúçðîæäåíñêà èñòîðèÿ å áèëà ïðåíàïèñâàíà è íàãàæäàíà âñåêè ïúò êúì èíòåðåñèòå íà âëàñòâàùàòà ... |
|
|
"Êîãàòî íàïèñàõ ïúðâèÿ òîì íà Õðîíèêèòå è ñå õâàëåõ, ÷å ñúì ïðî÷åë ïîâå÷å îò 40 000 ñòðàíèöè - àç íå çíàåõ êàêâî ìå ÷àêà. Êîëêîòî ïîâå÷å ñå ïðèáëèæàâàõ êúì íàøåòî âðåìå - ñòðàíèöèòå ñå óâåëè÷àâàõà â ãåîìåòðè÷íà ïðîãðåñèÿ. Çà äà íàïèøà òîçè ïîñëåäåí òîì - îñâåí ñòîòèöèòå êíèãè, òðÿáâàøå äà ïðî÷åòà è õèëÿäè ïîæúëòåëè è ïðàøíè ñòðàíèöè èç àðõèâèòå. Íî íå òîâà áåøå ñòðàøíîòî. Âðåìåòî, çà êîåòî ñòàâà äóìà â òîçè òîì - âðåìåòî íà ñîöèàëèçìà, - å äíåøíîòî âðåìå ðàçäåëíî: æèâè ñà îùå (÷àñò îò) îíèÿ, êîèòî áÿõà íà âëàñò - æèâè ñà è (÷àñò îò) îíåçè, êîèòî ñà áèëè ïîä ãíåòà íà òÿõíàòà âëàñò; æèâè ñà ïðàâîèìàùèòå - æèâè ñà è ... |
